حسابدار ی حرفه ای و تحلیلگرا

برای حسابدار تحلیلگرا بودن

Accountant for Researching

حسابداری زبان تجارت است و یک سیستم  مورد نیاز برای مدیران موفق است .

گرچه معمولاً حرفه حسابداری را عمل حسابداری می‌دانند اما در واقع حسابداری حرفه ی سیستمی است که مجموعه‌ ایی از پژوهش، سیاست‌گذاری و عمل حسابداری می باشد . براساس این طرز تفکر، هر شکاف مالی و امورمالی  صرفاً می‌تواند از طریق پژوهش و سیاست‌گذاری مرتبط با عمل پر شود.

حسابداری یک سیستم است که در آن فرآیند جمع آوری ، طبقه بندی ، ثبت و خلاصه کردن اطلاعات و تهیه گزارش های مالی و ‏صورت های حسابداری در شکل ها و مدل های خاص انجام می گیرد ، تا افرادی ذی نفع درون سازمانی مثل مدیران سازمان و ‏یا برون سازمانی مثل بانک ها ، مجمع عمومی سازمان ها مورد نظر و یا مقالات مالیاتی بتوانند از این اطلاعات استفاده کنند .

حسابداری به منظور جلوگیری به نیازهای انسان به وجود آمده است . به همین دلیل با گذشت زمان و به موازات گسترش فعالیت ‏های اقتصادی و افزایش پیچیدگی آن ، هدف ها و روش های حسابداری برای جلوگیری به نیازهای اطلاعاتی ، توسعه یافته است ‏‏. چرا که اشخاص ، شرکت ها و دولت برای تصمیم گیری در مورد توزیع مناسب منابع مالی نیاز به اطلاعاتی قابل اتکا دارند که ‏این اطلاعات را به یاری حسابداری می توان به دست آورد . از سوی دیگر انجام سرمایه گذاری یکی از موارد ضروری و ‏اساسی در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی کشور است و سرمایه گذاران نیز بعد از عرضه سرمایه ، تا حد امکان سعی دارند منابع ‏مالی خود را به سویی سوق دهند که کمترین ریسک و بیشترین بازده را داشته باشد . یعنی به دنبال برآورد ریسک سرمایه گذاری ‏ها خواهد بود . این در حالی است که یکی از مبنای اساسی برای محاسبه ریسک بازار شرکت ها ، استفاده تولید شده توسط سیستم ‏حسابداری است .‏

پژوهش عملیاتی در حسابداری

پژوهشگران معاصر مواردی را مطرح کرده‌اند که پژوهش‌های حسابداری باید  بتوانند نیازهای حرفه و اعضای آن را برآورده سازد.

نیازهای حرفه ایی گروه حسابداران - نه افرادی که بیشتر دفتردار هستند تا حسابدار و اکثرا این افراد تحصیلات حرفه ای ندارد - مشتمل است بر :

 1- یکسان کردن افق زمانی پژوهشگران دانشگاهی و اعضای حرفه، که با نزدیکی و تعامل امکان‌پذیر است.

 2- بالا بردن کیفیت پژوهش‌ها که با ایجاد ارتباطات مستقیم بین دانشگاهیان و اعضای حرفه‌ می‌تواند جامعه عمل پوشانده شود.

 3- بالا بردن انگیزه پژوهشگران برای انجام پژوهش در زمینه نیازهای حرفه که از طریق اهمیت به نتیجه کارهای پژوهشی امکان‌پذیر است.

4- انتقال یافته‌های پژوهش‌های دانشگاهی به اعضای حرفه که انجمن‌های علمی و تخصصی حسابداری می‌توانند متولی آن باشند.

 5- ساده‌نگاری نتایج پژوهش‌ها که قابل استفاده برای هر سطح دانش و تجربه در حرفه باشد.

6- جدی گرفتن واحدهای مرتبط با آموزش تخصص انجام پژوهش در دوره‌های کارشناسی حسابداری در دانشگاه‌ها.

 7- توجه بیشتر اساتید راهنما به پایان نامه‌های دانشجویان و راهنمایی و آموزش دلسوزانه‌ آن‌ها .

 8- برگزاری همایش‌های مشترک بین دانشگاهیان و اعضای حرفه که احتمالاً موجب می‌شود، پژوهش‌های دانشگاهی به سمت موضوع‌های مورد نظر حرفه گرایش پیدا کند.

 برای مثال یک حسابدار تجربی نمی تواند به راحتی ‏بین دارایی کوتاه مدت و بلند مدت تفاوت قائل شود و یا نمی داند که چگونه باید معاملات ارزی را در دفاتر ثبت کرد .‏

زیرا حسابداری به عنوان یک نظام پردازش اطلاعات ، داده های خام مالی را دریافت نموده ، آن ها را به نظم در می آورد .‏ محصول نهایی نظام حسابداری گزارش ها ، صورت های مالی است که مبنای تصمیم گیری اشخاص ذی نفع  قرار می گیرد .

ماهیت حرفه ایی حسابداری

یک حسابدار متخصص در آینده می تواند مدیر عالی یک سازمان یا شرکت گردد یعنی می تواند به مدیریت یک شرکت ایده بدهد ‏که منابع موجودش را در چه راه هایی سرمایه گذاری نماید تا استفاده بهینه کند و یا اگر شرکت به منابع مالی جدید نیاز داشت یک ‏مدیر مالی بر اساس دانش آکادمیک خود می تواند بگوید که از چه طریقی باید تامین مالی کرد  و مجموع این فعالیت ها خارج از ‏توانایی یک حسابدار تجربی است .‏

حسابداری یک سیستم اطلاعاتی است

حسابدار حرفه ای با فراهم کردن اطلاعات لازم کمک می کند تا سرمایه گذاری ها، اعتباردهندگان ، ‏مدیران و دولت نسبت به مسائل اقتصادی بهتر بتواند تصمیم بگیرد . برای مثال اگر شخصی بخواهد در سال ها قبل بداند ‏موضوعاتی که به صورت گزارش های مالی توسط حسابداران تهیه می شود .‏

یکی از مهمترین نقشهای حسابداری به عنوان رشته ای از دانش بشری، فراهم ساختن امکان پاسخگویی مدیران و مباشران سازمانها و بنگاه های عمومی و خصوصی به اشخاص ذیحق، ذینفع و ذیعلاقه است.

اخلاق حرفه ایی حسابداری

یکی از مهمترین نقشهای حسابداری به عنوان رشته ای از دانش بشری، فراهم ساختن امکان پاسخگوییمدیران و مباشران سازمانها و بنگاه های عمومی و خصوصی به اشخاص ذیحق، ذینفع و ذیعلاقه است.

این نقش توسط حسابداران حرفه ای و در قالب گزارشهای مختلف مالی مؤسسات گوناگون ایفا می شود.حسابدارانی که چنین خدماتی را ارائه می دهند در صورتی نتایج کارشان قابل اعتماد و اتکا خواهد بود که علاوه بر دانش، مهارت، تجربه و آموزش مستمر از فضیلت های اخلاقی چون درستکاری، واقع بینی و صداقت برخوردار باشند و خدمات حرفه ای خود را با رعایت آیین رفتار پذیرفته شد های انجام دهند.

یکی از ویژگیهای بارز حرفه حسابداری، پذیرش مسئولیت حفظ منافع عمومی است. از این رو، مسئولیت حسابدار حرفه ای، تنها به رضایتمندی صاحبکار یا کارفرمایش منحصر نمی شود. حسابدار حرفه ای در راستای حفظ منافع عمومی باید به این آیین رفتار حرفه ای عمل کند. چنانچه قوانین یا مقررات، حسابدار حرفه ای را از رعایت بخشی از این آیین رفتار حرفه ای باز دارد، حسابدار حرفه ای باید سایر بخشهای این آیین رفتار حرفه ای را رعایت کند.

آیین رفتار حرفه ای برای حسابداران

هیأت بین المللی تدوین استانداردهای رفتار حرفه ای برای حسابداران، آیین رفتار حرفه ای برای حسابداران حرفه ای را برای استفاده حسابداران حرفه ای در سر ت ا سر گیتی، تدوین و منتشر می کند.

عضو فدراسیون بین المللی حسابداران یا مؤسسه نباید از استانداردهایی پایین تر از استانداردهای مقرر در این آیین رفتار حرفه ای پیروی کند. اما، چنانچه عضوی یا مؤسسه ای به دلیل منع قانونی یا مقرراتی نباید بخشهایی از این آیین رفتار حرفه ای را رعایت کند باید سایر بخش های آن را رعایت نماید.

الزامات و رهنمودهای برخی از قلمروها ممکن است تفاوتهایی با این آیین رفتار حرفه ای داشته باشد. حسابداران حرفه ای در این قلمروها باید از این تفاوتها آگاه باشند و الزامات و رهنمودهای سخت تر را رعایت کنند، مگر آن که قانون یا مقررات، آنان را منع کرده باشد.

قوانین و مقررات

آیین رفتار حرفه‌ای جامعه حسابداران رسمی ایران، مهمترین خط‌مشی ‌های آن را تشکیل می‌دهد و ضامن بقای آن است. این خط‌مشی‌ها مواردی چون ویژگی‌های اصلی جامعه، روابط اعضای جامعه با نظام اقتصادی کشور، روابط اعضای جامعه با یکدیگر و بالاخره روابط هر عضو با جامعه را در بر می‌گیرد. آیین رفتار حرفه‌ای جامعه حسابداران رسمی ایران در تاریخ 10/10/1382 توسط شورای عالی تصویب و در تاریخ 28/11/1382 توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی تأیید شده است که سرفصل های این آیین نامه مشتمل است بر :

 بخش الف ـ احکام قابل اجرا توسط کلیه حسابداران رسمی

درستکاری و بیطرفی ؛تضاد منافع ؛ صلاحیت حرفه ای ؛ رازداری و آگهی

بخش ب ـ  احکام قابل اجرا توسط حسابداران رسمی شاغل

استقلال؛ نداشتن هرگونه رابطه مالی و رابطه شغلی با صاحبکار ؛ ارائه خدمات تخصصی حرفه‌ای به صاحبکاران و نداشتن روابط شخصی و خانوادگی ؛ نپذیرفتن و نداشتن حق الزحمه مشروط  و خرید کالا و پذیرش هدایا و پذیرایی از شرکای سابق ؛ اقامه دعاوی حقوقی  و .....

بخش پ ـ احکام قابل اجرا توسط حسابداران غیر شاغل

نداشتن  تضاد بین تعهدات اخـلاقی با کارفـرما و پایبنـدی به اصـول حرفه‌ای ؛ حمایت همکاران حرفه‌ای ؛ صلاحیت حرفه‌ای و ارائه اطلاعات

بخش ت ـ ضمانت اجرای احکام....

+ دانلود برای دریافت  متن کامل آیین نامه رفتار حرفه ای حسابداران

آینده شغلی ، بازار کار و درآمد زایی 

به نظر می رسد فارغ التحصیلان تکمیلی این رشته ، آمادگی و پختگی بیشتری برای حضور در بازار کار دارند .‏ نتیجه یکی از تحقیقات دانشگاه ،کلمبیا مبنی بر این بود که از دهه 70 به بعد همه شرکت ها موفق ، شرکت هایی بوده اند که ‏مدیر آن ها تحصیلات عالی داشته است . چون از این دهه به بعد اطلاعات نقش مهمی پیدا کرده است و مهمترین اطلاعات نیز ، ‏اطلاعات خالی است که تاثیر بسیاری در تصمیم گیری روسای شرکت ها دارد .‏

فرصت های شغلی یک حسابدار بسیار گسترده است و از پایین ترین سطح تا بالاترین سطح را در بر می گیرد و با وجود این که ‏در دانشگاه های مختلف کشور اعم از دولتی ، غیر انتفاعی و آزاد ، دانشجویان بسیاری در رشته حسابداری تدریس می کنند اما ‏تعداد فارغ التحصیلان بیکار این رشته از بیشتر رشته ها کمتر است . چون از یک موسسه کوچک گرفته تا بزرگترین کارخانه ‏های کشور حداقل برای تهیه اظهار نامه مالیاتی به حسابدار نیازمند هستند . به یاری حسابداری امکان پذیر است و تعیین مقدار ‏سود نیز بر مبنای محاسبه مالیات شرکت ها اعم از خصوصی و دولتی می باشد .‏

فارغ التحصیلان این رشته پس از اتمام تحصیل می توانند در سطوح مختلف و شاخه های متفاوت عهده دار انجام امور مالی  شوند ؛ همانند :

 الف -  حسابداری :‏ فارغ التحصیلان می توانند در کلیه موسسات و واحد های تجاری اعم از دولتی یا خصوصی به عنوان حسابدار در شاخه های زیر ‏مشغول کار شوند :‏

حسابداری مالی : در کلیه شرکت ها و موسسات تجاری

حسابداری صنعتی : در کلیه واحدهای صنعتی و شرکت های تولیدی

حسابداری دولتی : در کلیه سازمان ها و ادارات دولتی به عنوان حسابدار یا عامل ذیحساب

حسابدار مالیاتی : در ادارات دارایی

حسابداری بیمه : در موسسات بیمه

حسابداری بانک ها : در شعبه ها و سرپرستی بانک ها

حسابداران پس از مدتی اشتغال به کار حسابداری می توانند در سمت مدیریت مالی واحدهای تجاری ، ایفای نقش نماید .‏

ب -  حسابرسی :‏ فارغ التحصیلان رشته حسابداری قادرند با توجه به شاخه های حسابداری در بند الف در حرفه حسابرسی شاغل شوند . شاغلان ‏حرفه حسابرسی در یک تقسیم بندی کلی به دو گروه اصلی تفکیک می شوند .‏

حسابرسان داخلی : این گروه از حسابرسان ، کارمند واحد مورد رسیدگی هستند ، و در واقع رابط میان هیات مدیره و شرکت بوده ‏و گزارش رسیدگی خود را به طور هفتگی ، ماهانه یا سالانه به مدیر عامل و هیات مدیر و ارائه می دهند . این گروه از ‏حسابرسان عملیات داخل واحد تجاری را رسیدگی می کنند .‏

حسابرسان مستقل : این گروه از حسابرسان ، افرادی هستند که در موسسات حسابرسی مشغول کار هستند و بر اساس قرارداد میان ‏شرکت ها یا سازمان ها با این موسسات ، عملیات حسابداری و مالی واحد تجاری را بر اساس اصول و موازین حسابدرای مورد ‏رسیدگی قرار می دهند و گزارش خود را به مجمع عمومی صاحبان سهام ارائه می کنند در واقع حسابرسان مستقل از رابط میان ‏صاحبان شرکت و هیات مدیره شرکت می باشند . در حال حاضر در این سازمان حسابرسی به عنوان یک سازمان دولتی ، ‏بزرگترین موسسه حسابرسی است و در کنار آن سایر موسسات حسابرسی دولتی و خصوصی مشغول فعالیت می باشند .‏

توانایی های بالقوه  و درعمل یک حسابدار   

داشتن شّم ریاضی در رشته حسابداری از اهمیت بسیاری برخوردار است . به همین دلیل فارغ التحصیلان  رشته ریاضی در این رشته ‏موفقتر هستند . البته بدان معنا نیست که  دیگر دانش آموزان رشته های دیگر قادر به ادامه تحصیل در رشته حسابداری نیستند بلکه باید ‏تلاش کنند تا از دانش ریاضی خوب و یا حداقل متوسط برخوردار باشند .

دانشجوی حسابداری باید صادق و رازدار باشد چون در‏آینده تمام اسناد و مدارک یک سازمان را در اختیار دارد و اگر فرد رازدار و در کل با اخلاقی نباشد لطمات زیادی به آن شرکت و ‏در نهایت به جامعه وارد می آورد . این مساله بخصوص در حسابرسی اهمیت بیشتری دارد زیرا اگر یک حسابرسی که وظیفه ‏بررسی مشکلات را نداشته باشد ، می تواند به نابسامانی های اداری و مالی یک جامعه دامن بزند .‏

و بالاخره یک حسابدار برای موفقیت در این دنیای پر از رقابت و تغییر و تحول باید خلاق ، مبتکر ، صبور و منضبط باشد . ‏علاقه به امور مالی و تجزیه و تحلیل های آن ، عامل موفقیت دانشجوی حسابداری است .‏

دانشجوی این رشته باید تحمل ساعت ها کار در پشت یک میز و صندلی و سرو کار داشتن با اعداد و ارقام را داشته باشد ، ‏همچنین باید دقیق و منظم باشد تا در جمع بندی اعداد و ارقام دچار مشکل نگردد .‏

وضعیت ادامه تحصیل ‏

تا مقطع دکترا امکان ادامه تحصیل وجود دارد .‏

وضعیت نیاز کشور به این رشته در حال حاضر ‏

آموزش حسابداران وشرکت موثر آن ها درفراهم آوری اطلاعات مالی دقیق و قابل اعتماد ، و تجزیه و تحلیل این اطلاعات برای ‏توسعه پایدار در کشور در حال توسعه ای مانند ایران اهیمت فراوانی دارد . چرا که وجود اطلاعات دقیق ، اعتماد برانگیز ، به ‏موقع و مربوط به فعالیت های اقتصادی ، نه تنها لازم بلکه حیاتی است . علاوه بر این اطلاعات مالی حاصل از فعالیت های ‏اقتصادی که به وسیله نظام های حسابداری گزارش می شود ، می تواند از انحراف مسیر پیش بینی شده ، اتلاف منابع اقتصادی و ‏اخلال در برنامه های توسعه اقتصادی جلوگیری کند .‏

دکتر ثقفی نیز در این باره می گوید : « چون این رشته فقط به کلاس و معلم نیاز دارد متاسفانه در سال های اخیر ، بسیاری از ‏شهرهای دورافتاده که حتی یک حسابدار مجرب و متخصص ندارد ، رشته حسابداری را با استفاده از اساتید کم تجربه دائر کرده ‏است . و در نتیجه فارغ التحصیلان دانشگاه های فوق حسابداری ناکارآمد هستند که نمی توانند جذب بازار کار شوند ، البته آنچه ‏گفته شد شامل حال فارغ التحصیلان توانمند این رشته نمی شود چون هر فرد سرمایه گذار و هر موسسه اعتباری برای سرمایه ‏گذاری یا اعتبار دادن به حسابدار نیاز دارد .

درپایان ؛ حسابداران تحلیلگر باشید ‏

این روزها حسابداران ، مختص به ثبت زنی رویدادهای مالی و فعالیتهای موسسات نیستند . روزگاری بود که مفهوم حسابدار و ماشین حساب تفاوت چندانی با هم نداشت و یک حسابدار تنها به منظور ثبت زدن و نگه داری حسابهای در هم پیچیده موسسات استخدام می شد . اما امروزه حسابداران وظایف سنگینی بر عهده گرفته اند که شاید بتوان گفت ، تعهد آنها را در مقابل صاحبکار بیشتر کرده است .

از جمله این وظایف تحیل گری مالی را می توان نام برد که این روزها یک حسابدار موفق باید قادر به انجام آن باشد . هنگامی که یک حسابدار یک صورت مالی را تهیه و تنظیم می نماید باید خود نیز آن را تجزیه و تحلیل نموده ، و نقاط ضعف و قوت آن را به صاحبکار اطلاع دهد .

این را به یاد داشته باشید که ؛ درست است که صورت های مالی بیانگر وضعیت موسسه می باشند اما هر کسی متوجه آن نمی شود .