افغان‌ها بر بام دنیا ‏

افغان ها در انزوای مطلق زندگی نمی کنند، بلکه  همه آنها را فراموش کرده اند!  همه با تهاجمی به نام فرهنگ ، دین ، اقتصاد  و آزادی و  در پناه جنگ و نابودی تمام مواریث بشری و فرهنگی این کشور به ارمغان آوردند تا افغان ها فراموش شوند . 

افغانستان را  از جمله کشورهای کمتر توسعه یافته معرفی کردن بسیار ناگوار است  . زیرا افغانستان همواره  در جوار تمدن های کهنی  بوده است که قدمت برخی آثار و فرهنگ باستانی آن به دوران  ایران زرتشتی ،  تمدن های  ایرانی - یونانی ،  دوران اسکندر مقدونی و حتی پیش از آن ها باز می گردد و درکنار این ها و  به دلیل داشتن مناطق زیبای طبیعی می تواند  درصنعت و خدمات گردشگری و جهانگردی ،  به عنوان یکی از منابع اصلی و اساسی در جهت تامین منابع مالی و توسعه ی تمدنی و فرهنگی در منطقه رسیده و نمایشگاهی در شکل دادن موزائیکی غنی از فرهنگ‌ها و تمدن‌های بزرگ هم چون ایرانی، آسیای مرکزی، خاورمیانه و آسیای جنوبی باشد..

تابلو هایی از بام دنیا افغان ها

افغان نام شهروندان قوم پشتون افغانستان است. از نظر قوم‌شناسانه، افغان، یا اوغان، نامی است که فارسی زبانان، به قوم پشتون داده‌اند.

افغان های قرقیزتبار در منتهی الیه شرق افغانستان در ناحیه باریکه واخان در سلسلسله جبال پامیر کوچک  زتدگی می کنند و در مرزاین کشور با چین ، تاجیکستان و پاکستان سکونت دارند. جنگ جاری در افغانستان نیز نتوانسته شیوه زندگی  منحصر و مستقل افغان های قرقیزتبار را تغییر دهد.

به گزارش فارس، افغانستان با وجود سپری کردن دوران بسیار سخت استعمار، جنگ‌های طولانی 30 سال گذشته و حال حاضر و وجود محرومیت‌های برجای مانده از این دوران‌های سخت و طاقت فرسا با داشتن مردمانی غیور و خونگرم هنوز هم به عنوان کشوری کوهستانی و زیبا سوژه عکس بسیاری از عکاسان و گردشگران است.

 اگر چه در این کشور جنگ و درگیری وجود دارد، اما مناظر زیبایی همانند دریاچه هایی که در دل کوه های صعب العبور افغانستان قرار دارد،  یا ولایت بامیان که اوج جاذبه‌ های گردشگری افغانستان است.

بامیان

 بامیان، همواره اول لنگرگا‌هی بوده که سیاحان داخلی و خارجی در آن پای می‌‌ نهاده‌ اند. گشت و گذار در افغانستان، بدون تلذذ و حظ بردن از آثار تاریخی و مناظر طبیعی بامیان، چنگی به دل نمی‌زند و لطفی به همراه ندارد؛ رنج سفر به افغانستان را وقتی  به جان  می خری  و جود خودرا  برجای مانده از بوداییان بر سینه‌ی کوه‌ها و دریاچه‌های زیبای بند امیر، سرشار می کنی  و  یا از  دریاچه “باند امیر” که در ارتفاع سه هزار متری بالای کوه های “هندو کوش” ولایت بامیان قرار دارد، دیدن می کنی ، باید از قبل بدانی از جاهای دیدنی ولایت بامیان و  بندامیر که  هر دو در شرق یکه‌ولنگ قرار دارند نباید دل بکنی  .

بند امیر

 بند امیر شاهکار دست توانای طبیعت است؛ این نقاش چیره ‌دست، زیر آسمانی صاف بر ارتفاعی بلند، در میان کوه‌های آهکی، چند دریاچه مملو از آب زلال و گوارا با ماهی‌های ریز و درشت و آبشارهای زیبا، کشیده است؛ به آب رنگ آبیِ سیر داده، به قرینه‌ی دریای مدیترانه ،   با کنار هم قرار دادن عناصر این نقاشی، به منظره‌ای چشم نواز و تصویری زیبا دست می‌یابیم که هر ساله هزاران نفر از داخل و خارج در مدار جاذبه‌ی آن قرار می‌گیرند و پای در راه« یکه‌اولنگ »می‌نهند.

مردم پشتون ؛ یعنی افغان  ها

واژه ی « افغان » در مفهوم محدودتر  تنها بر یک گروه قومی مشخص اطلاق می‌شود، مردم پشتون، که افزون بر افغانستان، در پاکستان هم یافت می‌شوند. در مفهوم گسترده‌تر، می‌تواند بر هر یک از باشندگان افغانستان اطلاق شود، هم بر خود پشتون‌ها و هم بر غیرپشتون‌ها که هویت خود را با افغان‌تباران تعریف نمی‌کنند.  با این حال، هیچ کدام از نام‌های دیگر نیز کارآیی ندارند؛ کاربرد واژه ی  «افغانی» معمولاً اجتناب می‌شود، چون نام واحد پولی کشور است، در صورتی که واژه ی «افغانستانی» نیز غیرضرورتا زاید است  و کاربرد آن در گفتارهای رسمی اجتناب می‌شود.

موقعیت افغانستان

افغانستان در  آسیا و در نیمکره شمالی – شرقی و در محدوده آسیای میانه واقع شده است. فغانستان سرزمینی کوهستانی و محاط بر خشکی است، و جز اردن تنها کشور خاورمیانه بشمار می‌آید که به دریا راه ندارد و مساحت آن ۶۵۲.۲۲۵ کیلومتر مربع و چهلمین کشور جهان از نظر مساحت به شمار می‌آید. طول مرزهای افغانستان حدود ۵۸۰۰ کیلومتر است، که شامل ۲۳۸۴ کیلومتر در شمال با جمهوری‌های تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان؛ ۲۲۴۰ کیلومتر از شرق و جنوب با جمهوری اسلامی پاکستان، ۷۳ تا ۹۳ کیلومتر مربع از سمت شمال شرقی از طریق تنگه واخان با استان مسلمان نشین سین‌کیانگ (سنجان) جمهوری خلق چین و ۸۵۵ تا ۹۳۰ کیلومتر در غرب با ایران ، که ۶۱۹ کیلومتر آن با استان خراسان است.

بیشترین فاصله شرق تا غرب افغانستان، از دره یولی ( شرقی ترین نقطه ) تا دهانه ذوالفقار ( غربی ترین نقطه ) ۱۲۴۰ کیلومتر، و شمال تا جنوب آن ، از نقطه خمیاب در ولایت جوزجان ( شمالی ترین نقطه ) تا کوه های چاکایی ( جنوبی ترین نقطه ) ۸۵۵ کیلومتر است و حداقل فاصله آن با آب های آزاد جهان از طریق مرزهای جنوبی و پاکستان ۵۰۰ کیلومتر است.

گذرگاه جاده ابریشم

افغانستان به دلیل قرارگرفتن در مسیر جاده ابریشم محل پیوندگاه تمدن‌های بزرگ جهان بوده و یکی از مراکز بازرگانی عصر باستان به شمار می‌رفته‌است. این موقعیت مهم و حساس ژئواستراتژیکی و ژئوپولیتیکی ، از عصر پارینه‌سنگی  است ، که به جا مانده از  تاریخ، مردم افغانستان، یا همان ایرانیان شرقی باستان را  شکل می دهد و جایگاه عمده‌ای را می تواند  برای معرفی و گسترش ادیان جهانی و نقش مهمی در بازرگانی و دادوستد داشته و گه کاه کانون مسلط سیاسی و فرهنگی در آسیا  باشد .

قلعه بزرگ بلخ، تخت رستم در سمنگان، شهر غلغله در بامیان و مناره جم و بسیاری دیگر از بقایای باستانی از جمله آثار به جامانده از عصر باستان است.

افغانستان با قدمت تاریخی پنج هزار ساله و داشتن مناطق ویژه گردشگری  تاریخی – فرهنگی  از گروه کشورهایی است  که می تواند از کشورهای جهان سرآمد در توریسم فرهنگی  باشد؛ زیرا کشوری که هم بهره مند از مناظر زیبا و جذاب طبیعی بوده و هم برخوردار از مکان ها و آثار بیاد ماندنی پنج هزار ساله‌  و یکی از کشورهای مورد توجه توریستان و جهانگردان  است که  سالانه مبالغ هنگفتی را از این طریق وارد خزانه دولت نماید.

جاذبه های توریستی کشور

مناظر طبیعی؛ افغانستان با دارا بودن مردمانی استوار و دارای کوه های استوار وسینه فراخ می باشد که بعضا شهرت جهانی دارند ، سلسله کوه های پامیر،‌هندوکش، بابا، فیروزکوه، سیاه کوه وهمه وهمه منظره های زیبا و جذاب طبیعی را به وجود آورده اند.

وجود دریاهای خروشان که به دلیل وضعیت خاص جغرافیایی و ارتفاع بلندشان، بعضا آبشار گونه های جذاب را به وجود می آورند و بر زیبایی و جذابیت این مناظر می افزاید.

در این میان منظره زیبا وجذاب «بند امیر» که حیرت انسان را بر می انگیزدوقدرت خالق و آفریننده اش را به انسان یادآور می شود و یا شکارجای ظاهر شاه در«کهمرد» و یا هم دره «اژدر» ،هر کدام به نوع خود بی‌ نظیر و بی‌ مانند است.

مکان ها و آثار تاریخی؛  در کنار جاذبه های طبیعی، بناها و آثار تاریخی زیادی که در مناطق مختلف افغانستان وجود دارد بر جاذبه های توریستی کشور افزوده است؛ آثاری که هر کدام بازگو کننده بخشی مهم از تاریخ این سرزمین بوده و از جاذبه های فوق العاده ای برخوردار می باشند؛ از جمله مجمسه های بودا، شهر ضحاک، شهر غلغله، چهل ستون و قلعه بربر در بامیان، مسجد جامع هرات،‌ قلعه تاریخی هرات،‌ مناره ها و آرامگاه خواجه عبدالله انصاری در هرات، بالاحصار، قبر سلطان محمود، آرامگاه سنائی و در غزنی، خرقه مبارکه و باغ بابا در قندهار و تنگی شادیان و زیارت سخی در مزار و  تخت رستم در سمنگان همه و همه نشان از توانمندی این سرزمین در صنعت توریسم دارد.

مشکلات موجود بر سر راه توسعه گردشگری

اگرچه مشکلات بر سر راه انکشاف صعنت توریسم کشور مربوط به امروز نیست و ریشه در گذشته های دور دارد؛ اما با آن هم کارشناسان و آگاهان امور این صنعت پر درآمد، نبود امنیت کافی را به عنوان اولین و بزرگترین مانع فرا روی رشد صنعت جهانگردی در کشور می دانند و در کنار آن مسایلی چون نبود زیر ساخت های کافی بویژه در قسمت فرودگاه‌ها و جاده‌ها، عدم اطلاع رسانی دقیق از جاذبه های توریستی کشور، عدم حفاظت از منابع توریستی و آثار تاریخی از خرابی و سرقت توسط سارقان را از موانع عمده و اصلی بر سر راه رشد صنعت توریسم در کشور عنوان می کنند. همچنان در کنار موارد ذکر شده نبود تسهیلات و امکانات رفاهی نیز نقش اساسی را بازی می کند.

راه های توسعه صنعت توریسم در کشور

امنیت به عنوان رکن اساسی و اصلی در افزایش جهانگردی در کشور و به تعقیب آن ایجاد تسهیلات و امکانات لازم برای گردشگران و توریستان، جلوگیری از تخریب و نابودی جاذبه های توریستی، اطلاع رسانی دقیق و همه جانبه از پتانسیل های لازم در کشور به سطح  جهانی، هم چنان راه اندازی های جشنواره های مختلف در فصول مختلفی از سال در کشور می تواند کمک قابل توجهی به جلب و جذب گردشگران خارجی کند. در این بین ورزش های زمستانی که دارای طرفداران زیادی در سطح جهان می باشد و کشور نیز به دلیل کوهستانی بودن و برخورداری از کوه های بلند و برف گیر، می تواند به معرفی جاذبه های توریستی کشور بی افزاید.

این در حالی است که طبق آن چه در مجلات اقتصادی نوشته شده است، درآمد حاصله از صنعت جهان گردی در حال حاضر چندین برابر درآمد حاصله از مواد زیر زمینی چون نفت می باشد و به این دلیل آن دسته از کشورهای که دارای جاذبه های گردشگری می باشند در صدد احیای مجدد و معرفی این جاذبه به جهانگردان اند تا باشد که از این طریق منابع مالی کشور را تامین نمایند.

کشور  افغانستان در ردیف «کشورهای دنباله دار»  قرار می گیرد، کشورها ی دنباله دار، سرزمین هایی هست  با وجود فشردگی قسمت اصلی سرزمینشان، قسمت کوچکی از خاکشان از بخش اصلی سرزمینی خود دور افتاده و توسط خاک کشورهای همسایه ، محصور شده است ، که این حدفاصل  منجر به  فاصله زیاد آن ها از مرکز می شود  و اداره ی امور آن را با مشکلاتی رو برو می سازد. در افغانستان هم دره واخان در شمال شرقی کشور به صورت یک زائده از قسمت اصلی خاک آن جدا افتاده است و  از نظر شکل طبیعی شبیه یک مشت بسته است. همچنین افغانستان را می توان به شکل یک بادبزن نیز تصور نمود که دسته آن دالان واخان در ولایت بدخشان می باشد.

 افغانستان و صفر و صد  اجتماعی وموقعیت جغرافیایی 

کشور جمهوری افغانستان از طرف شمال متصل است به جمهوریت های تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان اتحاد جماهیر شوروی از طرف غرب به کشور ایران از طرف شرق وجنوب به پشتو نستان و بلوچستان از طرف شمال شرق به ولایت سکیا نک چین محدود می گردد.

خشونت‌ آب‌ و هوای‌ افغانستان‌ یکی‌ از مه مترین‌ ویژگی های‌ طبیعی‌ این‌ کشور بشمار می‌رود؛ به‌ این‌ معنا که‌ این‌ سرزمین‌ در زمستان‌ هوایی‌ بسیار سرد و در تابستان‌ هوایی‌ گرم‌ دارد. کوه های‌ هندوکش‌ به‌ طول‌۶۰۰ کیلومتر در نوار شمالی‌ و شرقی‌ این‌ سرزمین‌ گسترده‌ شده‌اند. پست‌ترین‌ نقطه‌ افغانستان‌ در جلگه‌ رود «جیحون‌» ۲۸۵ متر و بلندترین‌ بخش‌ این‌ سرزمین‌ در قله‌ نوشک‌ ۷۴۸۵ متر از سطح‌ دریا مرتفع‌تر است.

بخش های گسترده‌ای از خاک افغانستان را عمدتاً در شمال و شرق کشور، کوه ها وسنگلاخ‌ها پوشانده‌است کوه های هندوکش به طول ۶۰۰ و عرض ۱۰۰ کیلومتر از سمت شمال شرقی به غرب و جنوب غربی کشیده شده و تقریباً از میانه کشور می‌گذرد. این کوه ها بیش از نیمی از سرزمین افغانستان را فراگرفته و برای شهرهای کابل، قندهار و هرات ارزش راهبردی مهمی ایجاد کرده‌است. کوه های قدر به سوی غرب امتداد می‌یابند، از ارتفاع آن کاسته می‌شود و در نزدیکی مرزهای ایران تبدیل به کوه ها و تپه‌های کم ارتفاع می‌گردند.در بلندی‌های هندوکش همواره برف وجود دارد. حتی در تابستان‌ها نیز قله‌ها و یخچال‌ها پر برف است. در میان کوهستان‌های هندوکش، دره‌های ژرف و خوش آب و هوا و حاصلخیزی وجود دارد که محیط مساعدی برای پرورش دام و تولید میوه‌است. افغانستان سرزمین افراط و تفریط است، کوه ها سر به فلک کشیده و دره‌ها ژرف، باران‌های بهاری و تابستان‌های خشک، زمستان‌های بسیار سرد و تابستان‌های گرم، بلندی‌های پوشیده از برف در طول سال و سرزمین‌های پست و خشک وسوزان. این افراط و تفریط در زندگی اجتماعی نیز وجود دارد. سرزمین افغانستان در طول تاریخ گلوگاه تهاجم به هند بوده است؛ جنگجویان بسیاری چون شاهنشاهان هخامنشی، اسکندر مقدونی، محمود غزنوی، تیمور گورکانی، نادر شاه افشار، از پیچ و خم کوه ها و دره‌های این کشور خود را به هندوستان رسانده‌اند. علاوه بر این تا پیش از کشف راه های آبی در سده‌های اخیر و سپس گسترش راههای هوایی، خط مسیر بازرگانی شرق به غرب، از دشت شمالی آن می‌گذشت، گذرگاه کاروان های جاده ابریشم از این سرزمین بوده که عموماً از راه قندهار به هند و از راه بلخ به چین می‌رفت. پس از کشف راههای آبی و سپس توسعه راههای هوایی، افغانستان مانند سایر سرزمین‌های آسیای میانه، تبدیل به منطقه‌ای بن‌بست شد و گذر هیچ بیگانه‌ای به آنجا نیفتاد. همچنین کوهستان‌های افغانستان سپر راهبردی استواری میان آسیای شمالی و آسیای جنوبی است.

سر حدات فعلی افغانستان که روی نقشه های امروزی ترسیم شده است کمتر از یک قرن از تثبیت آن ها نمی گذرد. در تثبیت سر حدات نقش مستقیم همسایه ها ازطرف غرب ایران از طرف شمال روسیه تزاری واز طرف جنوب و شرق هند با حکمیت ممالک مقتدر مانند انگلستان و روسیه تزاری دخیل بود . این دخالت ها که روی اغراض صورت می گرفت در تثبیت سر حدات پرابلم های سیاسی را بین دو دولت همسایه به وجود آورد.با در نظر داشت موضوعات سیاسی در نیمه دوم قرن نوزده ، افغانستان به تدریج به شکل وچوکات سیاسی که فعلا در نقشه سیاسی آسیای مرکزی مشاهده می شود مبدل گشت.

منبع : شبکه اطلاع رسانی افغانستان www.afghanpaper.com