‏ خونگاه ؛روستای شگفت در دل دنا ‏

روستای خونگاه (خانقاه) در ۵۸ کیلومتری مرکز استان شهر یاسوج درپاتاوه شهرستان دنا استان کهگیلویه و بویراحمد، یکی از روستاهای گردشگری با جاذبه های طبیعی و تاریخی، در یکی از مرتفع ترین مناطق استان،  در دامنه های کوه دنا واقع شده است.

این روستا در ضلع شمال شرقی استان واز شمال به گردنه میمند، از جنوب به روستای دشت رز، از شرق به کوه دنا و از غرب به روستاهای بن زرد علیا و مظفری محدود شده است. . بعد از طی ۵۰ کیلومتر در مسیر یاسوج به اصفهان و طی ۸ کیلومتر راه فرعی به سمت شرق روستای  به خونگاه می رسیم .

آب و هوای دلچسب  خصوصا در فصول گرم سال، وجود چشمه سارها و جویبارها، پوشش جنگلی متنوع و نزدیکی به قلل کوه دنا از توانمندی های گردشکری طبیعی دراین روستا است.

روستای خونگاه بعد از ویران شدن شهر باستانی دنا در شرق این روستا، شکل گرفته است. مردم خونگاه از “طایفه دنایی” می باشند که در ابتدای اسامی مردانه روستا پیشوند “رئیس” به کار می برند و رئیس به معنای بزرگ طایفه است.

طایفه دنایی در شهر یاسوج و روستاهای، شامبراگون جلیل باباکان، دارشاهی، ده کهنه سادات محمودی، دِوِرگون پادنا و سیور از توابع شهرستان سمیرم، چال شاهین لوداب و شهرمادوان نیزسکونت دارند. شغل اکثر مردم کشاورزی است و از این راه امرار معاش می کنند.

شهر باستانی دنا

شهر دنا دارای قدمت ساسانی و در دوره های اسلامی ساخته شده و از قرون چهارم تا ششم آباد بوده است. شهر دنا در ضلع شرقی روستای خونگاه واقع شده و در معماری آن به عوارض طبیعی و محیطی به نحو شایسته ای استفاده شده است.

در ساخت شهر دنا ملاحظات کافی جهت دفاع از شهر و موقعیت مکانی آن توجه ویژهای شده است. “سمسال” از حاکمان وقت در منطقه تحت سیطره اش با گماردن دو تن از فرزندان خود به نام های “گرگین” و “قُدویس” در تپه های مشرف به شهر دنا از این شهر م شهر محافظت می کرد.

شهر دنا در دو طرف دره ساخته شده است و جهت ارتباط از پل استفاده شده و بقایایی از پایه های پل در این شهر وجود دارد. آثار به جا مانده حاکی است، با تراشیدن کوه و حفر تونل در دل سنگ های بزرگ و حفر قنات آب را به سایر مناطق انتقال می دادند. مصالح به کار رفته در ساخت این شهر، سنگ و گچ و ساروج است.

منطقه حفاظت شده دنا

این روستا جزو مناطق حفاظت شده گونه های جانوری و گیاهی استان می باشد. به دلیل وجود حیات وحش و قرارگیری این روستا در قلب منطقه حفاظت شده پاسگاههای حفاظت از محیط زیست بر تپه های مشرف به روستا و در دامنه های کوه دنا مستقر هستند.

در حیات وحش این روستا جانورانی همچون گوزن، کل وحشی، خرس قهوه ای، خوک وحشی، پلنگ قوچ و میش، روباه ، جوجه تیغی، کفتار، سمور، راسو، خرگوش، سنجاب،  گرگ، خفاش و روباه زندگی می کنند.

پرندگان غالب موجود در روستا و اطراف آن شامل: کبک، تیهو، جغد، عقاب، کبوتر، سبزقبا، هدهد، دارکوب، سار، کلاغ ،سهره و گنجشک را می توان نام برد.

همچنین دوزیستان و خزندگانی همچون مار، مامولک، قورباغه، لاک پشت،سوسمار،سوسک و … در حیات وحش این روستا دیده می شوند.

پوشش غالب روستای خونگاه، جنگل درختان بلوط و بنه می باشد و از گونه های گیاهی می توان، یونجه وحشی، بَکَلو، پونه، بابونه، برنجاس، گل گاوزبان، هلپه، شیرین بیان، تره کوهی، ریواس و خارشتر و از سایر انواع گونه های جنگلی می توان ، کیکم ، بادام کوهی ، سرو کوهی، تُگ (هم‌خانواده ارژن) ، اَرژَن ، رز (تاک وحشی)، انجیر کوهی ، بَن، کَلَخُنک، سپیدار، سِرنجِل، کازیر (از خانواده انجیر)، کَرَه تل (از خانواده کازیر)، سیسَه ، توگ ، مورد ، بادام کوهی، سیب، توت کوهی و از گونه های باغی می توان، گردو، انگور،بادام، سماغ، آلو، هلو، هناب، گیلاس، گلابی، زردآلو، تمشک، شاه توت و انار را نام برد.

کِل نقره  یا "تپه نقره"

یکی دیگر از جاذ به های این روستا وجود تپه ای با نام کِل نقره است که به دلیل وجود معدن مس و سنگ های رنگین و رنگ نقره ای آن به کِل نقره مشهور است.

قدمگاه  امامزاده شاه قاسم در بالادست شهر دنا و شرق روستا با فاصله ای کم قرار دارد. این قدمگاه دارای طبیعتی بکر و درختان چنار قطور و چند صد ساله و چشمه های آب می باشد. اهالی روستا به تقدس این مکان اعتقاد دارند. در فصول گرم سال مهمانان زیادی از این قدمگاه دیدن می کنند.

تَنگ تاریک

تنگ یا تنگه تاریک در غرب شهر دنا و شرق روستای خونگاه واقع شده است. در این تنگه قسمت هایی از معماری ساسانی در ساخت آبراهه و حفر قنات وجود دارد. این تنگه دارای عمق زیاد و عرض کم هست و دلیل نامگذاری آن نیز، عمق زیاد و تاریک بودن آن در روز روشن می باشد.

باغ های بوسَنا (بوستان)

در دامنه های دنا و نزدیک ترین نقطه این روستا به کوه دنا باغ های فراوانی به نام بوسَنا وجود دارد. این باغات یکی از منابع درآمد روستای بوده و دارای طبیعتی زیبا است. وجود انباشته های فراوان سنگ در هنگام تسطیح زمین دلیل بر رونق کشاورزی در گذشته های دوردست در این منطقه است.

بیشه آسیاب

بیشه آسیاب شامل هفت آسیاب آبی در دو طبقه که در بالا دست شهرباستانی دنا واقع شده است و آثاری از آن نیز برجا مانده است.

چشمه بَردی (چشمه سنگی)

این چشمه از دل سنگ سنگ می جوشد و دارای آبی خنک و گوارا است.

 برگرفته از : سایت مردم استان (ک و ب) / عزت اله محسنی پور

جنگل 190 میلیون ساله ایران

اَفراتَخته از روستاهای جنگلی استان گلستان است که یکی از زیباترین و دیدنی ترین مناظر بکر طبیعت را در خود جای داده است. روستایی با جنگل های انبوه چند هزار ساله در جنوب شرقی شهر علی‌آباد کتول. 

برای دیدن زیبایی افراتخته باید به این دهکده سفر کنید. نوشتن ما و خواندن شما نمی تواند حتی گوشه ای از حق مطلب را ادا کند. با این حال برای آنکه انگیزه کافی برای رفتن به افرا تخته پیدا کنید باید برایتان بگوییم که جنگل افراتخته دارای 150 هکتار از جنگل‌های 190 میلیون ساله‌است. در اطراف افراتخته منطقه شکار ممنوع قرار دارد که گونه‌های جانوری منحصربه‌فردی در آن زندگی می کنند. 

 دیدنی های دهکده سبز
به جز جنگل، ارتفاعات اطراف روستای افراتخته که از جنگل‏های انبوه درختان پهن برگ پوشیده شده اند، زیباترین منظره طبیعی روستا هستند. کوه‏های افراتخته در شمال، تکیانو در جنوب، ملیارتو در غرب و دره افراتخته در جنوب روستا قرار دارند. این روستای کوهستانی در ارتفاع 1550 متری از سطح دریا قرار گرفته و تحت تأثیر اقلیم کوهستانی، زمستان‏های سرد و تابستان‏های معتدل دارد. روستا همچنین پر از چشمه‏های آب معدنی است که در اطراف آن قرار گرفته و آبشارهای طبیعی زیبایی را هم می توانید در ارتفاعات روستا ببینید که از بلندای 300 تا 2500 متری سرازیر می ‏شوند.

اما افراتخته به جز کوه  و جنگل، یک رودخانه هم دارد که در جنوب روستا جریان دارد. وجود همین رودخانه به همراه آب و هوای معتدل منطقه، باعث رونق کشاورزی در آن شده است. در سفر به روستای افراتخته می توانید سری هم به چاه سنگی و باستانی پیرآلا در 2 کیلومتری روستا بزنید و گورستان گبری و حمام قدیمی روستا معروف به کهنه حمام را ببینید که همه بیانگر قدمت زیاد این روستا هستند.
روستایی های دوست داشتنی
مردم روستا لباس محلی می پوشند که برای مردان، کت و شلوار، جلیقه و کلاه پشمی است و برای زنان پیراهن‏ های بلند، پیژامه و جلیقه با روسری. البته لباس زنان در جشن‏ها و مراسم عروسی روستا، با انواع زیرآلات و پولک‏های رنگی زیبا تزیین می ‏شود. 

درآمد اکثر مردم روستای افراتخته از فعالیت‏های زراعی، باغداری و دامداری تأمین می‏شود؛ گروهی هم در بخش خدمات و صنایع دستی اشتغال دارند. مردم روستای افراتخته به زبان فارسی سخن می‏گویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.

آنها گندم، جو، یونجه، ارزن، پیاز، سیر، لوبیا چیتی و سیب‏زمینی می کارند و البته دستی هم در کشت گل گاوزبان دارند. پرورش زنبور عسل و تولید عسل هم یکی دیگر از مشاغل مورد علاقه اهالی روستای افراتخته است.

  چی سوغات بخریم؟
در سفر به افراتخته همچنین می توانید از صنایع دستی این روستا که قالی، چادر شب، سفره پارچه‏ای، دستمال، نمدمالی، چوخا، ساق پیچ پشمی، تور پشتی (کوله پشتی) و انواع وسایل چوبی مانند قاشق، لگن، سطل و خیش چوبی و «دوره» (مخزنی چوبی برای گرفتن کره از ماست) است تهیه کرده و با خود به شهرتان ببرید.

منبع: بیتوته

غارنوردی ؛ درزیباو پرهیجان ترین غارهای ایران ‏

اینجا متعلق به ماجراجوها و حرفه ای هاا ست. غارنوردانی که می خواهند پا به قلب  هیجان بگذارند و لحظات مهیج و دلهره آوری را برای خود رقم بزنند.

همه چیز هیجان انگیز است

زیبایی بعضی از این غارها توجه هر بیننده ای را به خود جلب می کند. تعدادی از آنها به قدری اسرارآمیز هستندکه دوست دارید قدم به قدم جلوتر بروید تا گوشه های بیشتری از این غارها را کشف کنید. اما غارهای مخوف و تاریکی هم وجود دارندکه حتی حاضر نمی شوید نزدیک دهانه آنها بشوید چه برسد به این که بخواهید در این غارها روزی مهیج را پشت سر بگذارید.

غارهایی  که در فرایندی طبیعی زایش یافته و به خارج از پوسته زمین راه پیدا کرده است، مانند غار رودافشان، و یا به دست انسان​ها در دل دیواره​های کوهستانی یا درون زمین ساخته شده است، مانند دژ صخره پل مون و نهانگاه اصله. چاه فضایی است که در جهت گسل​های عمودی و در فرایندی طبیعی پدید آمده، مانند چاه اُوریه، و یا به دست انسان​ها حفر شده است، مانند چاه قلعه بندر نزدیک آرامگاه سعدی. چاه غار اگر برای دستیابی به فضای غار ابتدا از یک چاه عبور کنیم و سپس وارد فضای غار شویم، به این پدیده چاه غار می​گوییم، مانند چاه غار بگلیجه.

غارهای پرهیجان  ایران

استان آذربایجان شرقی : غار آغ‌بولاق ؛قره‌چمن، بستان‌آباد / غار کبوتر یا هامپوبیل، در جنوب شرقی مراغه و در مجاورت روستای موردی چای.

 استان اصفهان :غارکریستال خامو. در جوپانان .نایین.

استان کردستان: غار کرفتو، دیواندره

استان تهران: غار رودافشان، در امتداد جاده فیروزکوه و نرسیده به دلیچای

استان چهارمحال و بختیاری :غار یخی ؛کوهرنگ شهرکرد.

استان خراسان رضوی : غار سیر در شمال بردسکن، روستای سیر/ غار آهوبم در شمال بردسکن، روستای آهوبم / غار درونه در غرب بردسکن، روستای درونه / غار مغان، در جنوب شرق مشهد و در دره دامغان / غار زری، مشهد / غار کارده ؛روستای کارده، مشهد / غار مغان؛روستای مغان، مشهد / غار فاس ؛دشت بیاض، گناباد/  غار قباد ؛ روستای شیخ‌کاتلو، قوچان؛ غار مزدوران ؛ مزداوند، شهرستان سرخس؛ غار بزنگان ؛بزنگان، شهرستان سرخس.

استان خراسان شمالی : غار کنه‌گرم ؛ روستای حسن‌زو، بجنورد/ غار گنج‌کوه ؛ روستای جندی، بجنورد/غار سلیمان ؛شهرستان شیروان/ غارهای هنامه ؛شیروان/ کافر قلعه ؛شیروان/ غار پوستین دوز ؛ شیروان/ غار پرقیستان، در منطقه عمومی اسفراین و در مجاورت روستای گسک.

استان زنجان:  غار کتله خور، زنجان

استان سمنان : غار دربند سنگسر، مهدی شهر (سنگسر)

استان فارس : غار شاپور /غار وراء ؛جهرم/ غار سنگ اشکن ؛ جهرم/  غار بونیز ؛جهرم/ غار شاپور ؛کازرون، فارس/ غار اسکان ؛کازرون، فارس/  غار سنگتراشان، جهرم.

استان قزوین : غار سلطان بلاغ، سلطان بلاغ

استان قم : غار وشنوه ؛ در دشت اردهال در 6کیلومتری روستای وشنوه در قم / غار سالمستان

استان کرمان : غار طرنگ، در شهرستان بافت و روستای طرنگ / غار میرزا ؛ شمال شرقی رفسنجان روستای ده رنج/  غار شبپره،در شهرستان بافت ، روستای خبر / غار جفریز،در شهرستان بافت ، دهستان گوغر.

استان کرمانشاه : غار کاوات ؛جوانرود/ غار قوری‌قلعه ؛ روانسر/   غار پراو، در شمال شرق کرمانشاه و دامنه کوه پراو

استان کهگیلویه و بویر احمد:  غار کبوتر ؛ تراب، لنده، کهگیلویه، دهدشت/ غار مس ؛ خونگاه، آب‌سیاه، یاسوج

استان لرستان : غار ماهی‌کور ؛روستای لون

استان مازندران : غار کبجاکچال ؛دوآب، نکا/  غار گل‌زرد ؛ لار، آمل/ غار کلکچال ؛آمل/ غار هوتو ؛ بهشهر/ غار کمربند ؛بهشهر/ غار یخ‌مراد / غار اسپهبد خورشید ، دوآب ، سواد کوه .

استان مرکزی: غار عین‌هو ؛ روستای رباط، اراک/ غار چال نخجیر، واقع در شمال شرقی شهرستان دلیجان و نزدیک به راه دلیجان-نراق/ غار کهک، واقع در راه دلیجان اراک، در محل دوراهی سلفچگان و مجاور روستای کهک/ غار شاه بلبل محلات/ غار آسیلی/ غار آق داش/ غار سوراخ گاو / غار یخچال / غار گیوه کش / غار گاوخور شهرستان تفرش / غار علی خورنده شهرستان تفرش / غار نویوئی یا نویوهی شهرستان تفرش / غار کیخسرو / غار شغال دره / غار سوله خونزا / غار سفیدخانی / غار امجک شهرستان تفرش.

استان همدان : غار قلعه‌جوقمرز میان همدان و استان مرکزی / غار علی صدر، همدان / غار دودزا، مرز میان همدان و زنجان.

اولین غار چهار طبقه در ایران

برای تعطیلات خیلی ها ترجیح می دهند به شهرهای شمالی بروند تا بهار را در طبیعت زیبای شمال جشن بگیرند، به همین خاطر ممکن است از جاده چالوس برای رفتن به شهرهای شمالی عبور کنید اما شاید بدنباشد در میانه راه سری هم به غار یخ مراد بزنید، غاری که در کناره جادوه چالوس و در آبادی گچسر استان البرز، واقع شده است.

این غار یکی از زیباترین و نادرترین غارهای کشور به حساب می آید، کارشناسان احتمال می دهند که در گذشته یخ مراد زیر آب بوده است. این را می شود از وضع طبیعی غار و بقایای وجود فسیل «کاردینا» بر روی تخته سنگ های غار فهمید.جنس این غار از نوع نرمتنان دریایی است و به دوره سوم زمین شناسی باز می گردد یعنی عمر آنها بالغ بر 50 میلیون سال است.

این غار دارای بادگیر و هواکش های فراوانی است. به همین خاطر هوا با شدت از آنها وارد غار شده و غار را فوق العاده سرد می کندو از طرفی موجب یخ زدن آب های موجود در غار می شود. یخ های غار از اواسط ماه دوم بهار شروع به ذوب شدن می کند. به طور کلی این غار دارای سه تالار بزرگ، سه یخچال زیرزمینی و هفت حلقه چاه است اما چیزی که بیش از همه یخ مراد را مورد توجه قرار داده بخشی از غار است که به صورت چهار طبقه است. «در بخش عمیقی از غار که به 20 متر می رسد، طبقات روی هم قرار دارند و به جرات می توان گفت تا به حال هیچ غاری با این مشخصات در کشور دیده نشده است.

بزرگترین غار آبی خاورمیانه

اگر می خواهید با یک تیر دو نشان را هدف بگیرید و هم غارنوردی کنید و هم کنار رودخانه باشید، ما بزرگترین غار آبی خاورمیانه را به شما معرفی می کنیم. غار قلعه قوری که در استان کرمانشاه واقع شده و پیشینه آن به 65 میلیون سال پیش بازمی گردد.درازی این غار 12 کیلومتر و ژرفای آن 3140 متر است و به عنوان یکی از هفت اثر طبیعی ملی ایران، به ثبت رسیده است. ژرفای حوضچه های این غار به 14 متر می رسد و دمای آن چیزی در حدود هفت تا 11 درجه سانتیگراد است.

وضعیت دمای این غار در همه فصل های سال ثابت است، در این غار می توانید در تالارهای زیبای آن قدم بزنید، تالارهایی که در 1400 متری و 1500 متری این غار واقع شده و هر کدام از تالارها نامی دارند. از تالار مریم گرفته تا تالار کوهان شتر، مسیر برزخ، بلور و تالار عروس .

این غار یکی از زیباترین جاذبه های دیدنی و جهانگردی کشور است که با وجود حوضچه های به هم پیوسته داخل آن به یکی از بزرگترین غارهای آبی جهان تبدیل شده است.»

خانه هراکلس

اولین ماجراجویی ما در غار کرفتو است. غار حیرت انگیزی که به دست ایرانیان باستان و بدون استفاده از ابزار برقی و تنها باوسایل دستی ساخته شده.

در واقع این غار مجموعه ای از تلاش انسان باستان برای داشتن زندگی بهتر و ایمن بوده است. این اثر باستانی و تاریخی در صخره مرتفعی در 70 کیلومتری شمال غرب شهر دیوان دره استان کردستان واقع شده است.

غار کرفتو از نوع غارهای آهکی و طبیعی به حساب می آید و به احتمال زیاد در دوران سوم زمین شناسی شکل گرفته است. جالب است بدانید با سکونت انسان در این غار تغییرات باورنکردنی در آن ایجاد شده. تغییراتی مانند اتاق های تودر تو، راهرو و دالان عبوری و ... از این جهت می توان گفت غار کرفتو در میان غارهای دست کند از شهرت خاصی برخوردار است، غاری که از لحاظ بافت ساختمانی معماری بی نظیری دارد.

 ارتفاع دهانه ورودی غار از سر تپه حدود 20 الی 25 متر است، ساختمان غار به دوره اشکانی و حدودقرن سوم پیش از میلاد بازمی گردد. وقتی وارد کرفتو می شوید اولین چیزی که توجه شما را به خود جلب می کند معماری زیبا و خاص در کنار نقوش حکاکی شده روی تخته سنگ هاست.

این حکاکی های ظریف، نقوش حیوانات و انسان ها را به تصویر می کشد اما متاسفانه به علت تخریب قسمتی از غار، تعداد اتاق ها و راهروهای موجود در کلیه طبقات در حال حاضر مشخص نیست و به نظر می رسد مجموعه معماری صخره ای و دست ساز غار بسیار گسترده تر از وضعیت فعلی آن بوده. روی سردر ورودی یکی از اتاق های طبقه سوم کتیبه ای یونانی وجود دارد که تا حد زیادی صدمه دیده، دراین کتیبه در مورد الهه هراکلس نوشته شده : "این خانه هراکلس است، هر کس در آن وارد شود در امان است."  به همین دلیل بسیاری این غار را معبد الهه یونانی نامیده اند.

هیجان در کنار خفاش ها

این بخش مربوط می شود به افراد ماجراجو، یعنی کسانی که قصد دارند با خفاش های آویزان در نقطه ای تاریک رو در رو شوند، اگر پایه این ماجراجویی دلهره آور هستید با ما باید تا نزدیکی شهر زنجان سفر کنید، آن هم در غاری تاریک و مخفوف که نفس را در سینه هر ماجراجویی حبس می کند و وحشت را به جانش می اندازد.

نام اصلی این غار "گلجیک" است . اما مردم این غار را با نام "غار خفاش ها " می شناسند، محلی تاریک که چشم چشم را نمی بیند وتنها چیزی که توجه شما را به خود جلب می کندبرق چشم های صدها خفاشی است که به شما خیره شده اند. باید دل نترسی داشته باشیدکه پا به غار خفاش ها بگذارید، جایی که در بدو ورودتان خفاش ها در حرکتی دسته جمعی به استقبالتان می آیند و کمی جلوتر اسکلت و جمجمه های حیوانات و حتی انسان مو به تنتان سیخ می کند.

 این غار نه تنها قدیمی ترین غار است، بلکه جزو ترسناکترین غارهای ایران به حساب می آید، اما یادتان نرود برای رفتن به این غار باید آدابی را رعایت کنید تا به زندگی این خفاش ها آسیبی نزنید. خفاش ها زندگی آرامی را تجربه می کنند پس بهتر است با آرامش و سکوت وارد غار شوید و از آنها دیدن کنید.

 شاید بهترین زمان برای ورود به غار هنگام غروب است، وقتی که خفاش ها به صورت دسته جمعی از غار خارج شده و تا چند کیلومتر از محل زندگی شان دور می شوند.

این غار در 35 کیلومتری جنوب غربی شهرستان زنجان واقع شده. گلجیک به طور طبیعی از فرسایش سنگ های آهکی پدید آمده و به خاطر داشتن آب و هوای مناسب روزگاری مکان خوبی برای انسان های پیش از تاریخ بوده است .

یک جای دنج و راحت

نوری که از میان سنگ های کف و سقف این غار به اطراف تابیده می شود انسان را مجذوب خود می کند. این نور، زیبایی شگفت انگیزی را در این غار ایجاد کرده و به همین دلیل این غار عنوان زیباترین غار جهان را به دوش می کشد. برای رفتن به  "غارکتله خور "  باید خودتان را به 165 کیلومتری جنوب استان زنجان برسانید تا از نزدیک شاهد زیبایی های آن باشید.

کتله خور معانی مختلفی مثل تپه خورشید، روستای بدون خورشید و ... را می دهد اما مناسبترین معنی به دست آمده از این کلمه، یک کاربرد ترکی است. کتله به معنی پستی و بلندی و ناهمواری های داخل غار و خور به معنی راحتی و آسانی که در نهایت معنی پستی و بلندی های راحت و دنج را می دهد.

 غار کتله خور در دل کوه ساقیزلو واقع شده و به اعتقاد کارشناسان این تپه در حدود 30 میلیون سال قدمت دارد. زمان کشف این غار توسط انسان ها معلوم نیست ولی مردم شهرستان گرماب داستان های زیادی درباره این غار دارند، مثلا برخی از اهالی بر این باورند که تعدادی از افراد به داخل این غار رفته اند اما هنگامبازگشت موفق نشده اند راه را پیدا کنند.

دهانه ورودی غار کتله خور به صورت طاق مثلثی شکل و به قطر 70 سانتیمتر است و تنها راه دسترسی به غار از همین قسمت است.

اما اگر راغب شده اید به این غار بروید باید بدانید که هشت متر از مسیر را باید به صورت سینه خیز حرکت کنید. این غار از لحاظ وسعت دومین غار جهان و از لحاظ زیبایی اولین غار جهان شناخته شده است. در این غار شما می توانیدشاهد دهلیزها، گذردگاه ها، ستون های عظیم و تعدادی قندیل های توخالی و نیسانی که جزو کمیابترین قندیل ها هستند، باشید.

در این غار اصلا حوصله تان سرنمی رود چرا که می توانید از نزدیک قندیل هایی را تماشا کنیدکه به شکل های مختلف مثل گل کلمی، شیر خوابیده، پنجه شیر، پای فیل، لباس عروس، سگ شکاری، نخل سوخته و ... هستنداما شگفت انگیزترین موضوع درباره این غار است که در هر گوشه از این غار هوای متفاوتی را احساس خواهید کرد. مثلا در ورودی غار هوا خنک است اما هر چه که جلوتر برویم هوا گرمتر شده و رطوبت بیشتر می شود.

غار سنگ شکنان

در کشورمان غار سنگی وجود دارد که سنگ تراشان استان فارس با دستان خود آن را خلق کرده اند. این غار به غار سنگ شکنان معروف است و در جنوب غربی شهرستان جهرم استان فارس قرار دارد، سال ها پیش عده ای سنگ تراش در دل کوهی نزدیک شهرستان جهرم این غار را به وجود آوردند.

با وجود اینکه برخی از ساکنان محلی و کارشناسان، قدمت این غار را مربوط به دوره فویه می دانند اما هنوز نمی توان تاریخ دقیقی در مورد زمان ساخت تونل های غار عنوان کرد. سنگ تراشان جهرمی برای امرار معاش خود، سنگ های غار را استخراج می کردند و در آن زمان سنگ شکنان جهرم از غار، سنگ های سفید آهکی و شکل پذیر به دست می آوردند و از سنگ های آن به عنوان نمای ساختمان ها، تزئین سردرها، سنگ فرش کف منازل و بقاع متبرکه و سایر بناهای مهم استفاده می کردند.

 نمونه این سنگ های کار شده را می توانید در بناهای شیراز به خصوص در مسجد جامع عتیق و بیمارستان نمازی تماشا کنید. جالب است بدانید سنگ شکنان هنگام برداشت سنگ برای جلوگیری از تخریب غار، بعد از چند متر پیشروی، ستون هایی را به جا گذاشته اند که این امر، موجب زیبایی بیشتر غار شده است. دهانه غارهای سنگی درون کوه آنقدر بزرگ است که می توان با خودرو در آن رفت و آمد کرد.

تیشه سنگ تراشان جهرمی جاغذبه ای در غار به وجود آورده که آن را به یکی از زیباترین غارهای دست ساز سنگی جهان تبدیل کرده و میراثی زیبا بر جای گذاشته است. این غار دارای 20 مدخل ورودی و 200 متر طول است و عرض آن از 60 تا 130 متر متغیر است که در مجموع مساحتی در حدود 20 هزار متر مربع را پوشش می دهد.

پاتوقی برای حرفه ای ها

صبر کنید! قبل از خواندن این مطلب باید بدانید که اگر غارنورد حرفه ای نیستید حتی فکر سفر کردن به این غار را به سرتان راه ندهید، از غار "سم" حرف می زنیم، جایی که در ارتفاعات 1700 متری کوه خواجه قنبر در استاتن گلستان قرار دارد و دو سال پیش کشف شد.

غاری با دهلیزها و طاق های زیبا که وجود آب در آن جلوه خاصی به غار بخشیده است. این غار 375 متر عمق داشته و درون آن 21 چاه وجود دارد، در هنگام ورود به این غار با مسیر تنگ و باریکی مواجه می شویم که به مسیر "خرچنگ رو" معروف است ولی برخلاف خرچنگ روهای غارهای دیگر کشورمان، تنگناهای این غار تمامی ندارد و اغلب مسیر را باید به یک سمت حرکت کرد و حتی امکان برگرداندن سر وجود ندارد.

مشکل دیگری که در مسیر این غار بر سر راه غارنوردان وجود دارد کاهش دماست. به همین خاطر داشتن امکانات غارنوردی در این غار و حرفه ای بودن الزامی است. دراین غار هر چه جلوتر می روید سرد و سردتر می شود. در واقع از چاه 19 به بعد، دمای هوای درون غار کاهش می یابد و به 6 درجه سانتیگراد می رسد و باید برای گرم کردن بدن برنامه ریزی کرد، در غیر این صورت غارنوردان نمی توانند به مسیر خود ادامه بدهند.

به نظر غارنوردان حرفه ای این غار بسیار خطرناک است، چرا که به دلیل مسیرهای دشوار کار امدادرسانی بسیار سخت و حتی غیرممکن است، به همین خاطر تیم های بازدیدکننده باید کاملا آماده و مجهز باشند وگرنه یک حادثه ساده و یک اتفاق کوچک امکان دارد به مرگ آنها منجر شود.معابر غار سم به قدری تنگ و پرپیچ و خم است که تنها یک فرد می تواند خود و کوله اش را عبور دهد.

تحقیقات درباره قدمت غار سم هنوز به نتیجه قطعی نرسیده اند اما نمونه های کشف شده از جمجمه انسان و حیوانات در این غار نشاندهنده قدمت بالای آن است. شاهد این ادعا کشف اسکلت خفاشی است که 10 برابر بزرگتر از اسکلت خفاش های معمولی به نظر می رسد. خفاش های این غار به دلیل نامشخصی تقریبا از بین رفته اند و جالب اینکه اکثرل اسکلت های آنها در یک نقطه جمع شده اند اما این استخوان ها تنها نشان زندگی در غار نیستند، نوعی پروانه خاص هم تا چاه چهار وجود دارد که از نوع کمیاب است.

جایی برای نگاره و باستان شناسی

سیوندهمان سیوند پارس متشکل ازسی +وند بمعنای سی قوم پارس می‌باشد. که این مکان از سی قوم تشکیل شده بوده‌است. بنا بر شواهد محل زندگی یا محل گردهمایی سران و بزرگان اقوام پارسی در زمان هخامنشیان وحمل سنگ‌های تخت جمشید در یک منطقه خوش آب وهوا بوده‌است.

غارسیوند ؛  در ۱ کیلومتری سیوند بر فراز کوههای سیوند قرار دارد و یکی از نخستین پناهگاهای بشر است که در آن نقاشی‌ها و کنده کاری‌هایی در پیش از تاریخ کشف شده‌است.این اثر در تاریخ ۱۱ شهریور ۱۳۸۲ بشماره ۹۸۳۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌است. غارسیوند،  بر بالای سیوندخرابه و در شرق امامزاده عقیل و گورستان صفوی سیوند قراردارد.

سیوند در عهد صفویه درنزدیکی امامزاده عقیل در محلی که امروز به سیوند خرابه مشهور است قرار داشته‌است و چنان که از قبر نوشته‌های قبرستان امامزاده عقیل بر می‌آید در اوایل قرن یازدهم هجری قمری در اینجا ساکن شده‌اند. تا اینکه سیوند در سال ۱۱۳۴ در حمله محمود افغان بکلی ویران شد و مردم آن برای چند سالی در کوههای تنگ خشک زندگی کردند و سپس از بیم هجوم‌های گوناگون به مکانی در جنوب سیوند کنونی بنام ده کهنه کوچ کردند. بر اثر هجوم‌های زیاد و فقر شدید بسیار زیادی از سیوندی‌ها از ده کانه به نواحی جنوبی فارس مثل عسلویه مهاجرت کردند که دیگر اخبار چندانی ازآنها وجود ندارد. چند خانواده هم به رابر (اسکر) در کرمان مهاجرت کرده‌اند که بسیار مردمانی دلیر و مهمان نواز هستند. باقی‌مانده مردم سیوند در زمان قاجار در جای امروزی سیوند سکنی گزیدند.

برگرفته از : سایت بیتوته

بیشتر بدانید و بخوانید

مختصات و معرفی  مرتبط با غارهای ایران‏‎‏

رسم و رسوم عجیب هندوستان!

هند سرزمینی پهناور با جمعیت ۱٫۲میلیارد  که سالانه ۱۷ میلیون گردشگر را از سراسر دنیا به خود جذب می کند.وجه تمایز هند نسبت به کشور های دیگردر برخوردها و فرهنگ عمومی و آداب و رسوم مردم این سرزمین در قاره کهن آسیا است . 

 سلمانی ها
سلمانی ها در هند فقط موی شما را کوتاه نمی کنند. آنها وقتی قیچی به دست می گیرند، ابروها، گوش ها و بینی شما را هم اصلاح می کنند. در آخر هم یک ماساژ حسابی به سر و گردن شما می دهند.

دستفروشی در خیابان
دستفروش های هندی غذا و خوراکی و اجناس تقلبی می فروشند و حتی خدماتی مانند پاک کردن گوش، دندانپزشکی و طلع بینی ارائه می دهند. سال گذشته که در بمبئی شعبه ای از استارباکس باز شد، صف آن آنقدر طولانی شد که یک دستفروش کنار صف بساط چای چید.

 زیورآلات
زیورآلات هندی از مروارید گرفته تا جواهرات جیپوری در دنیا مشهور هستند و قطعاً خانم های هندی بهتر از هر کسی می توانند همه آنها را با هم بیندازند.

غذاهای کثیف و خوشمزه
شیرین، ترش، تند و خامه ای… در هند هر نوع غذایی، غذای خوشمزه و غیرسالم محسوب می شود. کباب های جاده محمدعلی در بمبئی یا ماهی ماکان در جاده لارنس آمریتسار محبوب ما هستند.

 با سر و دست حرف زدن
در هندوستان، هیچ زبانی را بهتر از تکان دادن سر، تکان دادن دست و مچ و … که بخشی از حرکات خاص هندی ها محسوب می شود، متوجه نمی شوند. اگر می خواهید از آنها عقب نیفتید باید به حرف زدن آنها دقت کنید و زود حرکات آنها را یاد بگیرید.

جشن ها و جشنواره ها
مهمان نوازی هندی ها را فقط در یکی از جشن های بسیاری در می یابید که هر هفته برگزار می شود. در هندوستان برای جشنواره لاتمار هولی در ناندگائون، مردم پودر رنگی به هم می پاشند.

شهرهای کوهستانی
شهرهای کوهستانی یا اصطلاحاً “ایستگاه های تپه ای” هند، بهشت کوهنوردان و دوستداران پیاده روی است. ماتران یکی از محبوب ترین و مشهورترین ایستگاه های تپه ای هند است.

قطارهای قدیمی
یکی از بزرگترین شبکه های راه آهن در دنیا، راه آهن هندوستان است که امسال ۱۶۰ ساله می شود. قطارهای هندی روزانه بیش از ۲۰ میلیون مسافر را جابجا می کنند. با آنکه ایمنی و ظاهر خوبی ندارند، سوار آنها شدن، تجربه ای کلاسیک است.

وسواس زیاد در مورد بازی کریکت
بازیکنان کریکت در هند پرستیده می شوند و دستمزدهای فوق العاده بالایی می گیرند. تماشای بازی زنده لیگ برتر کریکت در هندوستان تجربه ای جالب است که با طبل زنی و آتش بازی و … همراه است.

برگرفته از : مجله چرتکه

آلودگی اقتصادی و خسارات محیط زیستی ‏

چنانچه خسارات محیط زیستی به سلامت و بهداشت انسان آسیب رسانده ،یا به ‏گونه ای اثرمنفی بر رفاه انسان بگذارند ،دقیقا یعنی این که " آلودگی اقتصادی ‏‏" محیط زیست  Pollution Environmental Economics روی داده است.

اقتصاد محیط زیست ، آلودگی اقتصادی ‏، خسارات محیط زیستی

اقتصاد، عموما در یک سیستم باز جاری است و همواره سه فرآیند اصلی ، ‏‏«استخراج» ،«تولید» و «مصرف» ، درآن جریان دارد و در این جریان که نهایتا به ‏مصرف ختم می شود .

در محیط زیست  به طور مستمر ، ضایعاتی تولید می شود که همه ی این ‏ضایعات آلاینده ،به محیط زیست (به هوا، آب یا زمین ) بازگردانده می شوند .وجود ‏این ضایعات روز افزون وگسترده شدن درمحیط زیست ودر زمان ومکان ‏نامناسب،سبب بروز تغییرات بیولوژیگ درمحیط زیست وباعث آسیب رسانی به ‏زیستگاه حیوانات،پرندگان وگیاهان(بطور کل آسیب به حیات اکوسیستم و میکرو ‏ارگانیسم های مفید) می شوند . ‏

تعریف و مفهوم آلودگی اقتصادی در محیط زیست ‏

خسارات محیط زیستی که  به سلامت و بهداشت انسان آسیب رسانده باشد  ،یا به ‏گونه ای اثرمنفی بر رفاه انسان بگذارند از آن به « آلودگی اقتصادی ‏‏» Pollution Environmental Economics یاد و تعریف می شود .

‏ تعریف آلودگی از دیدگاه اقتصادی به برخی از تاثیرات فیزیکی ضایعات بر محیط ‏زیست گفته می شود و عکس العمل انسان نسبت به آن تاثیرات فیزیکی،  بستگی ‏به نکاتی دارد، که چگونه مدل هایی را برای اقتصاد آزاد ، و اقتصاد محیط زیست ‏انتخاب کنیم!! . ‏

تعادل مواد

از دیدگاه  اقتصاد، «تعادل مواد » ( تاثیرات متقابل اقتصاد بر محیط زیست )، بر مبنای ‏قوانین اول و دوم ترمودینامیک ، مبتنی بر مدلی از اقتصاد که به صورت یک سیستم ‏فرآیند مواد و تبدیل فرآورده ،استوار است . ‏

در این سیستم ، «مواد مفید» که توسط فعالیت های تولیدی و مصرف می شوند از ‏بین نمی روند و دوباره ( با تجدید پذیر شدن ) وارد سیستم اقنصادی می شوند) ، ‏نشان داده است که اقتصاد و محیط زیست پیوند نزدیکی با هم دارند، زیرا هر ‏فعالیت اقتصادی ، همان فرآیند تغییر شکل مواد و انرژی هستند ، که  طبق قانون ‏اول ترمو دینامیک این دو را نمی توان در مفهوم مطلق از بین برد، بلکه در نهایت ‏مجددا به شکل ضایعات ظهور یافته و به محیط زیست برمی گردند . بدین ترتیب ‏هرچه دستاوردهای اقتصادی کلان تر باشد ، ضایعات تولیدی بیشتر خواهند بود . ‏

بازارهای آزاد

بازارهای آزاد دررابطه با مراقبت از محیط زیست قابل اعتماد نیستند ، زیرا این ‏بازارها ، برای کالاها و خدمات محیط زیست ،برنامه اقتصادی ندارند و حاضر به ‏سرمایه گذاری در بخش خدمات و درآمدهای غیر انتفاعی و عمومی نیستند . در ‏بازار آزاد،فعالیت های اقتصادی یک شرکت یا موسسه که به دنبال کسب منفعت ‏فردی است،بررفاه سایرین( عمومی ) ،تاثیر می گذارد . در مواجهه به این امر ، ‏دولت برای کسانی که از اثرات جانبی متاثر می گردند ، ضروری است دخالت کند . ‏این دخالت کردن در اقتصاد محیط زیست توسط دولت ، زمانی ضرروتش بیشتر ‏احساس می شود که خسارات غیر قابل جبران در محیط زیست ایجاد شود ، زیرا ‏هیچ کسی عملا مالک منابع عمومی نیست . ‏

دلایل دخالت یا عدم دخالت دولت ها در منابع ‏

اگرچه دلایل زیاد وخوبی برای دخالت دولت ها درمنابع وجود دارد . اما اغلب نقش ‏آنها در مدیریت منابع طبیعی و مدیریت شهری، بهتر از بازار آزاد نیست .دلایل عمده ‏برای عدم موفقیت در اقتصاد زیست محیطی عبارتند از ؛

اولا: تصورعمومی از وظایف و اهداف دولت بر این است که دولت ها بیشتر در جهت ‏تامین منافع اجتماع است تا افراد ، اما تصور ما از دولت های مهربان ، همیشه ‏درست از آب در نمی آید. زیرا همیشه دولت ها( حتی دموکراتیک ترین آنها ) ،  از ‏قدرت منجسم برخوردار نیستند، گاه مجبورند به  درخواست گروه فشار و متنفذ ( ‏سیاستمداران متنفذ ، سرمایه داران با نفوذ ، شرکت های چند ملیتی ، احزاب با ‏نفوذ و دیگر منابع متنفذ در اقتصاد و بازار آزاد ) تن در دهند . به جای خدمت برای ‏تمامی افراد جامعه ، عاملی برای برآورده کردن خواست های گروه فشار خاصی ‏باشند . این بدان معنی  نیست عملکرد کلی دولت ها با توجه به اهداف و وظایف ‏ملی در جهت حفاظت از محیط زیست نخواهد بود . ‏

دوم این که : دولت ها با توجه زمان محدود دوره ی حضورشان در سیاست و عدم ‏فرصت کافی برای پیاده کردن اهداف استراتژیک در بخش اقتصاد محیط زیست در ‏برنامه های بلند مدت ، و همچنین فادر نباشند تا اطلاعات لازم را جهت ردیابی ‏تمامی پیامدهای یک فعالیت را بدست آورند ، حتی جایی که دولت کاملا مصمم ‏باشد ، ممکن است آن چه که رخ می نمایاند ، آن چیزی نباشد که مد نظر بوده ‏است . زیرا فرآیندی که منجر به کسب اطلاعات می شود ، بسیار پیچیده است .این ‏امر خصوصا در زمینه زیست محیطی اهمیت دارد ، زیرا اغلب سیاستمداران متوجه ‏نیستند که فعالیت هایی که ظاهرا در ارتباط با زیست محیط نمی باشند ، دقیقا ‏محیط زیست را تحت تاثیر قرار می دهند ، زیرا ارتباط تنگاتنگ بین محیط زیست و ‏اقتصاد وجود دارد و هر فعالیتی که منطبق با  اقتصادزیست محیطی نباشد، منجر به ‏وارد شدن خسارت به منابع و منافع عمومی  می شود . نمی توان سیاست زیست ‏محیطی را از سیاست تامین انرژی یا سیاست توسعه منطقه ای و امثال آن مجزا ‏دانست ، زیرا این سیاست ها اثر متقابل بر روی یکدیگر دارند . ‏

سوم : سیاسگذران دولت ممکن است تصمیمات خوبی را اتخاذ نموده و چارچوب ‏مناسبی را برای قوانین زیست محیطی تدارک ببینند ، اما قوانین مزبور باید به اجرا ‏در آیند و این امر مستلزم استفاده از دانش کارشناسی که بخشی از نظام ‏بوروکراسی دولتی می باشد . نقش بوروکرات ها ( صاحبمنصبان و کارگزران و ‏مجریان قوانین و دستورالعمل های دولتی و کلا دولتمردان ) در اجرای سیاست های ‏دولتی در بخش کلان نگری و تصمیمات ، از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و توان آن ‏را دارند که ماهیت قوانین را در عمل به راحتی تحت تاثیر قرار دهند . از آن جایی که ‏در بسیاری از موارد بوروکرات ها مسئولین منتخبی نبوده و بر خلاف سایر کارمندان ‏از نتیجه خدمات خود بهره مند (  عدم سازگاری منافع سازمانی با منافع فردی  ) ‏نیستند ، بنابراین انگیزه ای برای انجام وظیفه و خدمت به جامعه در خود احساس ‏نمی کنند ، مگر آن که تحت کنترل دقیق مقامات ذیربط قرار گیرند و این امر کاری ‏بسیار دشوار است .‏

پایدارکردن منابع با توسعه ی محیط زیست  ‏

در منابع، تعاریف بسیاری از توسعه پایدار‎ ( Development Sutainable )‎،مورد بحث و ‏برزسی شد.جایگاه توسعه پایدار منابع از دیدگاه های،«اقتصاد محوری»  ( استراتژی ‏با حداقل توسعه )،«فن محوری» (سهم اندکی در تئوری و خط مشی اقتصاد فعلی ‏‏)،« جهانشمولی » (حفظ استراتژی رشد پایدار اقتصادی در دراز مدت وصرف هزینه ‏کافی ) مورد باز تعریف قرار گرفت . ‏

اما اهمیت جایگاه اقتصادی محیط زیست در نزد همه ی آنها یکی است ، زیرا همه ‏دیدگاه ها واقفند که سرمایه گذاری بر روی منابع طبیعی ، امر نامربوطی نیست ، ‏منتها درجه اهمیت گذاری ( شدت و ضعف )در نزد آنان متفاوت است .‏

‏ فرضیه عمده ای که در این موارد مطرح است ، آن است که درجه بسیار بالایی از ‏پایداری بین تمامی شکل های سرمایه ( فیزیکی ، انسانی و طبیعی ) همچنان ‏وجود خواهد داشت . بنا براین در پروسه ی توسعه ی پایدار به  دوعناوین  مهم از ‏توسعه بر می خوریم ؛

‏ 1- پایداری « بسیار ضعیف » ‏Weak Sutainable Constant Capital rule‏ ‏

در این نوع برداشت از توسعه پایدار ، محیط زیست یا سرمایه طبیعی ، را نمی توان ‏به عنوان جزیی مستقل که نیازمند به طرز نگرش و برخورد خاصی است در نظر ‏گرفت ، بلکه محیط زیست نیز صرفا شکل دیگری از سرمایه است . آن چه که برای ‏برقراری توسعه پایدار ، ضروری است ،انتقال یک اندوخته سرمایه ای درحدی که ‏کمتر از آن چه که در حال حاضر موجود است ،نباشد .‏

‏ 2- «پایداری قوی » ‏ Strong environmental sustainability

برخی از اندوخته های سرمایه ای طبیعی را نمی توان با سرمایه های جایگزین ‏مصنوعی جایگزین کرد . برخی از کارکردها و خدمات اکوسیستم ها برای بقا بشر ‏ضروری می باشند ، آنها خدماتی برای تامین حیات( چرخه زیست – زمین – ‏شیمیایی ) بوده ، و امکان جانشین سازی آنها وجود ندارد . سایر مواهب و امتیازات ‏اکولوژیکی حتی اگر برای بقا ی بشر ضروری نباشند ، حداقل برای رفاه بشر مورد ‏نیاز هستند مانند پشم اندازهای طبیعی و آرامش و سکون موردنیاز . ‏

تعریف پایداری توسعه اقتصادی محیط زیست

متداولترین تعریف از پایداری ، تعریفی است که کمیسیون جهانی محیط زیست و ‏توسعه (‏WCDE‏)، ارائه داده است ، مبنی بر این که ؛ " توسعه ای که احتیاجات ‏نسل حاضر را بدون لطمه زدن به توانایی نسل های آتی در تامین نمودن نیازهای ‏خود ، برآورده می نماید . "

بر مبنای این تعریف ،قبل از این که هر جامعه ای بتواند به پایداری برسد،عدالت بین ‏نسل ها و درون نسل ها،باید تامین شوند .توسعه اجتماعی و اقتصادی باید به گونه ‏ای تحقق پذیرد که در هر زمان که بر نسل های آینده تحمیل شود ، به حداقل ‏برساند .

بنابراین  می توان گفت؛توسعه پایداردر اقتصاد محیط زیست Economic development and environmental sustainability عبارت ار توسعه اقتصادی است که در دراز ‏مدت تداوم داشته باشد . ارزیابی توسعه اقتصادی را می توان بر حسب تولید ‏ناخالص ملی سرانه ( بازده سالانه کالاها و خدماتی که برای صادرات و واردات ‏تنظیم شده اند ) یا مصرف واقعی سرانه کالاها و خدمات برآورد نمود. اما ، ارزیابی ‏توسعه پایدار ، از طریق بررسی فراهم آوردن رفاه برای انسانها ی موجود فعلی ‏بدون آن که آسیبی به رفاه نسل های آینده برسد و بررسی جریان پایدار درآمد ‏باندوخته کلی سرمایه اش دچار افت بها شود ، سرمایه های طبیعی اش منجر به ‏رفاه اقتصادی و درآمد شود . ‏

‏ مراتب « اصول اجرایی » ‏

قوانین و قواعدبهره برداری پایدار از اندوخته سرمایه های طبیعی ، به ترتیب تناسب ‏آنها با پیشرفت از مرحله پایداری خیلی ضعیف تا خیلی قوی را می توان چنین ‏برشمرد ؛ ‏

‏1-عدم موفقیت بازار و تصحیح ( یا تعییر ) ‏

‏ دخالت های نابجا در رابطه با ارزش گذاری و حقوق مالکیت عمومی در ارتباط با ‏سرمایه های طبیعی .‏

‏2-حفظ ظرفیت بازسازی و احیای سرمایه های تجدید شونده

‏ ( ‏Renewable Natural Capital‏) ، و جلوگیری از بروز آلودگی های بیش از حد که ‏ظرفیت های جذب ضایعات و سیستم های تامین حیات را به خطر می اندازند . ‏

‏3-تغییرات فناوری( تکنولوژیک )‏

‏ بایستی تحت مدیریت و کنترل یک سیستم برنامه ریزی مشخص قرار گیرند به گونه ‏ای که ، استفاده از سرمایه های طبیعی تجدیدشونده به جای سرمایه های طبیعی ‏غیر قابل تجدید اشاعه و ترویج شده و پیشرفت فنی و تکنیکی افزایش کارآیی ‏بایستی بر تکنولوژی افزایش عمل پیشی گیرد . ‏

‏4-نرخ بهره برداری از سرمایه های طبیعی تجدید شونده ‏

بایستی با نرخ ایجاد و باز سازی ( همچنین باز یافت ) آنها برابر یاشد . ‏

‏5-مقیاس کلی فعالیت های اقتصادی باید محدود گردد

‏ به گونه ای که در محدوده ظرفیت سر مایه های طبیعی باقی مانده قرار گیرد . با ‏توجه به موارد غیر قابل پیش بیتی که در حال حاضر وجود دارند ،بایستی روش ‏احتیاطی که از حاشیه امنیتی درونی برخوردار است ، اتخاذ گردد .‏

نویسنده: علی اکبرنتاج

منبع : رویان آی . تی

کلید واژه ها : اقتصاد محیط زیست ، آلودگی اقتصادی ‏، خسارات محیط زیستی